SON ÇEYREK YÜZDE 4,0, YILIN TAMAMINDA YÜZDE 4,5’LİK BÜYÜME
KOTO Başkanı Necmi Bulut, 2023 yılı büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. TÜİK tarafından açıklanan yüzde 4,5’luk büyüme rakamının zor geçen bir yıla oranla umut verici olduğunu ifade eden Başkan Bulut, “Gayri Safi Yurt İçi Hasıla 2023 yılının dördüncü çeyreğinde yüzde 4,0, yılın tamamında ise, yüzde 4,5 oranında büyüme kaydetmiştir.
SEKTÖRLER NE KADAR BÜYÜDÜ?
2023’ün 4. Çeyreğine yakından baktığımızda; hizmetler sektörünün yüzde 3,6 oranında, sanayi sektörünün yüzde 1,9 oranında ve tarım sektörünün yüzde 0,5 oranında büyüdüğünü görüyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise yılın dördüncü çeyreğinde yüzde 1 oranında büyümüştür. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde toplam sabit sermaye yatırımları yüzde 10,7 oranında artarken; özel tüketim ve kamu tüketimi harcamaları sırasıyla yüzde 9,3 ve yüzde 1,7 oranlarında artmıştır. Net ihracatın büyümeye katkısı ise negatif 0,6 puan olmuştur.
ORTA VADELİ PLANLA UYUM
Toplam Sabit Sermaye Yatırımları (SSY) altında yer alan inşaat yatırımları 2023 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 7,5 oranında artarken, makine teçhizat yatırımları ise yüzde 14,0 oranında artmıştır. Bu dönemde özel tüketimin büyümeye katkısı 6,7 puan olurken kamu tüketimi ekonomik büyümeye 0,2 puan katkı vermiştir. Orta Vadeli Plan’da (OVP) öngörülen hedef, yüzde 4.4’ün üzerinde tamamlanmış oldu. Kişi başına GSYH, 2023 yılında cari fiyatlarla 307 bin 952 TL, ABD doları cinsinden 13 bin 110 olarak hesaplanmıştır.
ZOR GEÇEN BİR YILA RAĞMEN…
Bu veriler ışığında genel tabloya bakacak olursak, zor geçen bir yıla rağmen yüzde 4,5’luk büyüme ve OVP ile tutarlılık göstermesi, 2024 için umut vericidir. Ancak yüzde 4,5’lik büyümenin sınırlayıcı etkilerini de iyi analiz etmek gerekir. Başta en büyük ihracat pazarımız olan Avrupa olmak üzere dünya genelinde düşüş eğitimi gösteren ticaret hacmi ihracat rekabetimizi olumsuz yönde etkilemiştir. Buna karşın ara mal ve yatırım malı ithalatında artış ile de net dış ticaretin etkisini negatife dönmesine neden olmuştur. 2024 yılı için dünya ticaret hacminin gelişmesi ile ihracatımızın artmasını bekliyoruz. Ayrıca toplam Sabit Sermaye Yatırımları (SSY) altında yer alan inşaat yatırımları 2023 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 7,5 oranında artarken, makine teçhizat yatırımları ise yüzde 14,0 oranında artmıştır. Bu da önümüzdeki dönem için üretim artışını gösteren olumlu göstergelerden olacaktır.
